Σεπόλια - ιστορικά στοιχεία

Στην Αγία Παρασκευή, επιτόπου υπεύθυνος δεν υπάρχει. Αλλιώς θα ήταν κάποιος έμμισθος υπάλληλος με ωράριο. Εκτός και αν ήσουν τυχερός και με έβρισκες. Όλοι όσοι προσφέρουμε στην Αγία Παρασκευή, το κάνουμε εθελοντικά βρίσκοντας χρόνο ανάμεσα στις δουλειές, τα καθήκοντα και τις υποχρεώσεις μας.
Θυμάμαι πριν από πολλά χρόνια ένα ξέφραγο μικρό περιβόλι με δέντρα και χαλίκια που οδηγούσε σε ένα πρόχειρο προσκύνημα – εικονοστάσι της Αγίας Παρασκευής. Περνούσα που και που και το έβρισκα ως συνήθως κλειστό. Η προηγούμενη καλόγρια από ότι μου έχουν πει οι περίοικοι ήταν πιο δραστήρια και έφτιαξε το δωμάτιο, το εκκλησάκι, το πέτρινο προσκύνημα, τη μάντρα και έστρωσε το χώρο με τσιμέντο. Η αλήθεια είναι ότι δεν παρακολουθούσα στενά τις εξελίξεις δεν τύχαινε να περνώ συχνά από αυτό το σημείο.
Γνώρισα την καλόγρια το καλοκαίρι του 2018, όταν στη γιορτή της Αγίας Παρασκευής πήγα να ανάψω ένα κερί. Συμπτωματικά το ίδιο καλοκαίρι πήγα για διακοπές στην Άνδρο και επισκέφτηκα το μοναστήρι της Αγίας Παρασκευής. Τη ρώτησα αν θα μπορούσα να κάνω κάτι για το εκκλησάκι και μου ζήτησε να βάψω τα παγκάκια και το μανουάλι. Πράγματι έφερα έναν μπογιατζή όταν επέστρεψα στην Αθήνα και το έκανε. Κρατήσαμε μια επαφή και μετά από λίγους μήνες, μια κυρία που είχε αναλάβει τη φροντίδα του χώρου παραιτήθηκε και η καλόγρια ήταν σε απόγνωση. Χωρίς να το πολυσκεφτώ, προσφέρθηκα και έτσι στις 23/3/2018 πήρα τα κλειδιά.
Μετά από λίγες ημέρες αποφάσισα να δημιουργήσω μια όαση μέσα στην πόλη. Να προσπαθήσω να προσφέρω στην υποβαθμισμένη συνοικία μας το πιο όμορφο ξωκλήσι στην Αθήνα.

2,5 χρόνια μετά – αν εξαιρέσω μερικά εκκλησάκια στην Πλάκα, ιστορικής αξίας – νομίζω πως τα κατάφερα. Με δικά μου χρήματα, χρόνο, ενέργεια, αισθητική. Δεν είχα οικονομική βοήθεια, εθελοντικά προσφέρθηκα και επειδή τα όνειρα κοστίζουν, όταν διαπίστωσα δισταγμούς, αποφάσισα να προχωρήσω μόνος μου. Έκανα πολλά πράγματα. Άλλα φαίνονται, άλλα όχι. Το πρώτο που έκανα είναι να μένει τουλάχιστον 13 ώρες τη μέρα ανοιχτό για να μπορεί να πηγαίνει ο κόσμος απρόσκοπτα. Σταχυολογώ τα πιο σημαντικά :

Όταν πήγα, υπήρχαν 2 γλάστρες και αυτές άδειες. Αγόρασα 16 ζαρντινιέρες με 2 γεράνια η κάθε μία. Σε 3 εβδομάδες τα έκλεψαν αλλά αυτό όμως δημιούργησε ένα κύμα. Ένας φίλος μου, προσέφερε 8 μεγάλα γιούκα και ο άνθρωπος τα κουβάλησε από το Παγκράτι. Με την πάροδο του χρόνου, αγόρασα και άλλα φυτά, ζεστάθηκαν αρκετοί και προσέφεραν και αυτή τη στιγμή η Αγία Παρασκευή έχει 94 γλάστρες !
Υπήρχε μια σημαία σε κακά χάλια στηριγμένη σε ένα κλαδί. Την αφαίρεσα και έβαλα δύο κοντάρια με καινούριες. Το προσκύνημα είχε μέσα χώμα, 20 πεταμένες εικόνες και για καντήλι ένα ταψί από γαλακτομπούρεκο ! Έβαλα μάστορα, πέρασε πλακάκια, έβαλα τις εικόνες στον τοίχο, αγόρασα ένα ωραίο γυάλινο μπολ με πιατέλα και τώρα είναι αξιοπρεπές.
Ότι βλέπεις βαμμένο μέσα στην Αγία Παρασκευή είναι δικής μου έμπνευσης και χρηματοδότησης. Το ειδικό βερνίκι στο πέτρινο προσκύνημα, τις πέτρινες κολώνες και στο εκκλησάκι. Οι χρυσές λεπτομέρειες στην πόρτα που ήταν κατάμαυρη. Τα μπλέ φρεάτια και οι αψίδες του δωματίου. Οι γλάστρες. Η διαγράμμιση στο τσιμέντο. Η μάντρα. Το μανουάλι, τα παγκάκια, τα δέντρα, τα κιβώτια στα κεριά, ο κάδος των σκουπιδιών, ο κάδος των σβησμένων κεριών, η μάντρα, οι τοίχοι περιμετρικά και εσωτερικά. Έβαλα λευκές πέτρες σε όλες τις ρίζες των δέντρων. Αρκετά από τα ανωτέρω γίνονται σε ετήσια βάση λόγω συντήρησης και ενόψει της γιορτής της Αγίας Παρασκευής στις 26 Ιουλίου.
Για να φτάσω όμως σε αυτά έπρεπε να καθαρίσω τη σαβούρα. Πέταξα άχρηστα πράγματα από τη ντουλάπα, τρύπιες καρέκλες, ένα σπασμένο εικονοστάσι, κάτι άσχετα διακοσμητικά, κουρέλια και διάφορα αντικείμενα που αντί να πάνε στα σκουπίδια κάποιοι θεώρησαν πως έπρεπε να τα φέρουν στην Εκκλησία.
Αγόρασα πράγματα όπως καθαριστικά, θρησκευτικά είδη, χρηστικά αντικείμενα, εργαλεία, είδη οικιακής χρήσης και είδη γραφείου. Έφτιαξα τον πίνακα ανακοινώσεων.
Ο κόσμος εκτίμησε την προσπάθεια και έφερνε εικόνες. Για να τιμήσω αυτή την προσφορά τις έβαλα όλες στον τοίχο. Έτσι ο καθένας έχει τη δική του μεριά στην Αγία Παρασκευή. Έβαλα και κάδο ανακύκλωσης μπαταριών της εταιρείας ΑΦΗΣ για να διευκολύνω τον κόσμο. Φαντάσου πως αγόρασα καινούρια άμμο για να βάλω στο μανουάλι γιατί αυτή που είχε, είχε γίνει σκληρή σαν τσιμέντο και τα κεριά έπεφταν!
Έκοβα τα κλαδιά από τις μουριές που έπεφταν διάδρομο, καθάρισα τα φρεάτια που είχαν γεμίσει, τις υδρορροές στη στέγη και μπάλωσα μερικές τρύπες στα κεραμίδια. Πολλά μικρά πραγματάκια που δεν φαίνονται. Για παράδειγμα η σιδερένια πόρτα της εισόδου είχε ως στοπ έναν …τσιμεντόλιθο! Τον πέταξα και αγόρασα μια απλή σφήνα. Έβαλα αρκετά τσουβάλια με χώμα στις γλάστρες. Πήρα δύο led λάμπες για να υπάρχει επαρκής φωτισμός το βράδυ.

Όλα αυτά είναι αυτοτελείς ενέργειες. Για βάλε την καθημερινή φροντίδα. Το σκούπισμα, το καθάρισμα, τα κεριά, το καθάρισμα των εικόνων, το πότισμα, η φροντίδα των φυτών, την ταξινόμηση / αξιοποίηση / πέταμα διάφορων πραγμάτων που φέρνουν στην Εκκλησία. Ώρες και κόπος.

Το πρώτο διάστημα η τοπική κοινωνία με απογοήτευσε. Άλλοι έκλεβαν τα φυτά, άλλοι τις εικόνες, άλλοι το θυμιατό. Άλλοι λέρωναν με αποτσίγαρα, άλλοι έκαναν ζημιές. 3 φορές έχω αντικαταστήσει το τζαμάκι στο καντήλι γιατί το έσπασαν. Με δικά μου έξοδα προφανώς. Άλλοι έφερναν άχρηστα πράγματα. Άλλοι έβαζαν λάδι στο καντήλι και το ξεχείλιζαν και καθάριζα συνέχεια. Άλλοι έκαναν διακόσμηση. Άλλοι διαρρύθμιση. Καλέ μου άνθρωπε, έλα, άναψε το κεράκι σου, κάνε μια προσευχή, πάρε μερικές ανάσες από την καθημερινότητα σου και πήγαινε στο καλό! Άφησε τα όπως τα βρήκες! Πριν από λίγες ημέρες κάποιοι παραβίασαν τη ντουλάπα και το δωμάτιο. Έκλεψαν μικροπράγματα αλλά άντε αγόρασε τα ξανά. Ελπίζω να τους λύθηκε η απορία ότι δεν έχουμε κρυμμένο θησαυρό και να μην κάνουν εκ νέου επιδρομή. Το να κάτσεις στο παγκάκι και να κάνεις ένα τσιγάρο να χαλαρώσεις, δεν έχω θέμα. Σβήσε το καλέ μου άνθρωπε στο νερό και πέτα το στον κάδο των σκουπιδιών. Γιατί το πετάς κάτω;;

Άλλοι που δεν ήξεραν τόσα χρόνια ούτε καν που πέφτει η Αγία Παρασκευή μου έκαναν συνεχείς, αγενείς υποδείξεις τι να κάνω. Χωρίς φυσικά να συμβάλλουν σε οτιδήποτε. Για υψηλή κριτική όλοι είμαστε πρόθυμοι. Υπήρχαν άνθρωποι που διέδιδαν πως έκανα αυτή την προσπάθεια γιατί τα βράδια έφερνα γυναίκες και ….γλενταγάμε! Αν σου το πουν μια φορά γελάς. Όταν σου το λένε πέντε είναι εξοργιστικό. Πόσο εύκολα είναι έτοιμοι οι άνθρωποι να πιστέψουν πιπεράτες συκοφαντίες χωρίς καν να αναρωτηθούν. Σπίτια δεν έχω; Ξενοδοχεία δεν υπάρχουν;; Στην Εκκλησία θα τις έφερνα;; Άλλοι με ρωτούσαν πόσα χρήματα παίρνω! Και τι δεν άκουσα. Μετά από λίγο καιρό αφού είδαν το έργο μου ολοκληρωμένο, με άφησαν στην ησυχία μου.

Προσπαθώ να εξηγήσω να μη φέρνει ο κόσμος ρούχα. Δεν έχουμε δίκτυο διανομής, ένα απλό προσκύνημα είναι. Καλύτερα να απευθύνεται στην Πανελλήνια Ένωση Φίλων των Πολυτέκνων που βοηθά 3.000 οικογένειες και η προσφορά θα πιάσει τόπο. Το εκκλησάκι δεν είναι νεροχύτης να πετάμε ότι να ναι. Αν αφήνει κάποιος ρούχα στην Αγία Παρασκευή, περνούν οι πλανόδιοι, τα παίρνουν και τα πάνε για πούλημα. Στα γνωστά παζάρια με ένα ευρώ το κομμάτι.
Άλλοι φέρνουν χάρτινες εικονίτσες, παλιά ημερολόγια, πλαστικοποιημένες καρτούλες, αναμνηστικά και βαμβάκια με λάδι. Άλλοι λουλουδάκια, σεμεδάκια, κεριά δίπλα στις εικόνες και άσχετα διακοσμητικά. Τι να τα κάνω όλα αυτά;;; Πολλοί κατηγορούν εύκολα τους Ρομά αλλά το πρωτάθλημα στις ασχήμιες το παίρνουν οι Έλληνες.

Σκέφτηκα να δημιουργήσω μια ομάδα εθελοντών να βοηθούν. Όχι φυσικά οικονομικά. Δεν έχω πάρει ούτε ένα ευρώ από κανέναν. Ήθελα μόνο βοήθεια στην καθημερινή φροντίδα γιατί άνθρωποι είμαστε, κάτι μπορεί να συμβεί, να μη σβήσει το εκκλησάκι. Έτσι λοιπόν έβαλα μια ανακοίνωση και η Αγία Παρασκευή φρόντισε και βρέθηκαν οι :
Βιβή, Νίκος, Θύμιος, Λουκία, Χαρά, Δροσούλα, Θεοδώρα, Βασιλεία, Γεωργία, ο Ρωμαίο και ο Σωτήρης που η βοήθεια τους στην καθημερινή επιμέλεια είναι πάρα πολύ σημαντική. Και όποιος άλλος θέλει, είναι απολύτως καλοδεχούμενος, δεν περισσεύει κανείς! Όποιος μπορεί να διαθέσει μισή με μία ώρα τη βδομάδα από τον χρόνο του είναι ευπρόσδεκτος ! Όποιος θέλει να προσφέρει λάδι, καρβουνάκια, λιβάνι, φυτίλια, καντηλήθρες και φτηνές κολώνιες για το καθάρισμα των εικόνων, μας είναι πάρα πολύ χρήσιμα καθώς τα χρησιμοποιούμε.
Η συντριπτική πλειοψηφία του κόσμου κάνει αυτό που πρέπει. Έρχονται, ανάβουν το κερί τους, παίρνουν μια ανάσα και φεύγουν. Υπάρχουν και αυτοί που φέρνουν καρβουνάκια, λιβάνι, εικόνες σε καλή κατάσταση, γλάστρες, λάδι και φυτιλάκια. Υπάρχουν και οι πολύτιμοι εθελοντές που ανάφερα ανωτέρω.

Δυστυχώς υπάρχουν και οι αυτόκλητοι διακοσμητές, αυτοί που κλέβουν, αυτοί που λερώνουν, αυτοί που κάνουν υποδείξεις χωρίς να τους το ζητήσεις, αυτοί που επειδή ανάβουν ένα κερί πιστεύουν ότι συνδιοικούμε και αυτοί που αντιμετωπίζουν την Αγία Παρασκευή ως νεροχύτη και ξεφορτώνουν ότι να ναι.

Περίμενα πως οι ηλικιωμένοι με την εμπειρία που έχουν στη ζωή, θα είχαν γλυκάνει αλλά πολλές φορές εμφανίζουν την πιο προβληματική συμπεριφορά. Αντίθετα με έχουν εντυπωσιάσει τα νέα παιδιά. Μπαίνουν ήσυχα με σεβασμό, δεν πειράζουν τίποτα και αποχωρούν αθόρυβα. Επειδή λένε πως η νεολαία έχει πάρει τον κατήφορο. Στα Σεπόλια πάντως, σε αυτή την υποβαθμισμένη συνοικία, τα νέα παιδιά με έχουν εντυπωσιάσει. Ίσως το Κατηχητικό Σχολείο του Οσίου Μελετίου να έχει κάνει εξαιρετική δουλειά. Πάντως, το έχω πάρει απόφαση ότι πρέπει να ζήσω με όλους και πίστεψε με ότι οι εθελοντές είναι τεράστια παρηγοριά και δύναμη. Αν δυόμισι χρόνια παρέμενα μόνος μου, μάλλον κάτι θα είχα κάνει λάθος.

Άλλωστε το μοναδικό αξιοθέατο στα Σεπόλια είναι το ξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής. Αν δεν βοηθήσει ο Σεπολιώτης να παραμείνει ωραίο, ποιος θα το κάνει;; Ας μην ξεχνάμε ότι το Πάσχα της καραντίνας, η Αγία Παρασκευή ήταν ένα αποκούμπι για τον κόσμο των Σεπολίων και το Άγιο Φως πολλοί το πήραν από το καντήλι της.

Όμως παραδέχομαι πως το εκκλησάκι δεν είναι στο 100%. Δυστυχώς οι δυνάμεις μου μέχρι εδώ φτάνουν εκτός και αν πιάσω το τζόκερ. Αν διαβάσει κάποιος ευκατάστατος αυτό το κείμενο και θέλει να προσφέρει και να πιάσει τόπο, οι ανάγκες είναι οι εξής :
1. Μια αποθήκη ( υπάρχουν έτοιμες κατασκευές σε πολυκαταστήματα )
2. 20 αναδιπλούμενες καρέκλες μαύρου χρώματος ( μετά την αποθήκη γιατί θα κλαπούν )
3. Να γίνει η αυλή πλακόστρωτο.

Χρήματα δεν θέλω γιατί ο χώρος της εκκλησίας είναι πολύπαθος. Όποιος θέλει ας συνεννοηθούμε πρώτα και ας τα προμηθεύσει μόνος του, με δική του έρευνα αγοράς και δικό του συνεργείο.
Μπορεί να πήρα μια επιτυχημένη πρωτοβουλία αλλά η ευθύνη για τη διατήρηση της Αγίας Παρασκευής είναι όλων μας.