Μιλώντας στην συνέλευση της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Αττικής, ο Χάρης Δούκας, επιτέθηκε στην κυβερνητική πολιτική για την τοπική αυτοδιοίκηση και κάλεσε του δημάρχους να ενώσουν την φωνή τους για την προώθηση των αιτημάτων τους.
«Συμφωνούμε όλοι στο τι χρειαζόμαστε, ας συζητήσουμε πώς θα το αποκτήσουμε. Οι ανάγκες, εκεί έξω, των πόλεων και των πολιτών μας, δε θα μας περιμένουν για πολύ». δήλωσε καταληκτικά στην ομιλία του.
Ακολουθεί ολόκληρη η τοποθέτηση του δημάρχου Αθηναίων.
«Πριν από περίπου επτά μήνες, στην πρώτη συνέλευση της Ένωσής μας, στην αρχή της δημαρχιακής μας θητείας, όλοι ομονοούσαμε ότι βρισκόμαστε ενόψει μιας κρίσιμης πενταετίας. Κρίσιμη για την εξέλιξη του θεσμού της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ακόμη πιο κρίσιμη για τις πόλεις μας. Μοιραστήκαμε όλοι τις κοινές μας ανησυχίες:
Αν ο θεσμός, θα κάνει την υπέρβαση που χρειάζεται για να ανταποκριθεί στον ρόλο του και στις αυξημένες απαιτήσεις που διαμορφώνουν οι σύγχρονες προκλήσεις, και αν οι πόλεις μας θα αρχίσουν να μεταμορφώνονται, να θωρακίζονται απέναντι στις μεγάλες απειλές, αλλά και να γίνονται πιο βιώσιμες, πιο φιλόξενες για τους κατοίκους τους.
Πραγματικά, επτά μήνες μετά, ποιος σε αυτή την αίθουσα, μπορεί να είναι ικανοποιημένος, ότι κάτι έγινε; Ότι, έστω και με μικρά, αργά βήματα, βελτιώθηκε η κατάσταση στους δήμους μας, αυξήθηκαν έστω και λίγο οι πόροι ή τα μέσα που διαθέτουμε για να ασκήσουμε τα καθήκοντά μας, ή ότι εισακούστηκε η φωνή μας ή υιοθέτησαν κάποιες από τις προτάσεις μας; Ποιος μπορεί να αισθάνεται πιο ασφαλής ότι οι πόλεις έστω και κατ’ ελάχιστον θωρακίστηκαν λίγο καλύτερα; Θα μπορούσα να απαντήσω «κανείς». Βασιζόμενος στις αλλεπάλληλες και ομόφωνες αποφάσεις της Κεντρικής Ένωσης Δήμων, όλους αυτούς τους μήνες, που ζητούν – δυστυχώς χωρίς ανταπόκριση – πόρους και μέσα, αλλά και συμμετοχή στις αποφάσεις που αφορούν τον θεσμό και τις πόλεις.
Πιο ισχυρή όμως και από τις ομόφωνες αποφάσεις μας, τις αποφάσεις της ΚΕΔΕ, είναι η πραγματικότητα που βιώνουμε. Τους τελευταίους μήνες, ζήσαμε πρωτόγνωρες καταστάσεις. Η Αττική δοκιμάστηκε με μια φωτιά, από τις χειρότερες της ιστορίας της. Ξεκίνησε από την Πάρνηθα, πέρασε στο Διονυσοβούνι, έφτασε στην Πεντέλη και σταμάτησε ανάμεσα στα πρώτα σπίτια του οικιστικού ιστού, μέσα στο Χαλάνδρι. Λίγες μέρες αργότερα, αρκετές περιοχές της Αττικής δοκιμάστηκαν από τις πλημμύρες. Ο Βασίλης Κικίλιας, ο Νίκος Χαρδαλιάς, οι δήμαρχοι των παρακηφίσιων δήμων, με τους πιο δραματικούς τόνους, προειδοποιούν ότι, ουσιαστικά, η Αττική είναι ανοχύρωτη στις πλημμύρες, που γίνονται όλο και πιο συχνές, όλο και πιο καταστροφικές. Παρακολουθήσαμε όλοι τι συνέβη προχθές στην Ισπανία.
Αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι,
Με κάνει ιδιαίτερα ανήσυχο, όχι μόνο το γεγονός ότι δε γίνονται αυτά, που όλοι γνωρίζουμε, ότι πρέπει να γίνουν. Είμαι εξαιρετικά ανήσυχος, γιατί και όταν αποφασίζει και νομοθετεί η κυβέρνηση, είναι κόντρα στις ομόφωνες αποφάσεις μας, είναι προς τη λάθος κατεύθυνση. Είχαμε την ευκαιρία να τα συζητήσουμε και πρόσφατα, στην προσυνεδριακή συνάντηση της ΠΕΔΑ. Τι έχει κάνει τους τελευταίους μήνες η κυβέρνηση; Βρέθηκε απέναντι στους δήμους, στο πλευρό των μεγαλο-εργολάβων, για να υπερασπιστεί τον καταστροφικό νόμο, που δήθεν στο όνομα της ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων, προσθέτει τόνους αχρείαστου τσιμέντου στις πόλεις μας.
Ακόμη χειρότερα, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση ακύρωνε μαζικά αποφάσεις των δημοτικών συμβουλίων που επιχειρούσαν να προστατεύουν τις πόλεις τους. Η Βουλή ψηφίζει σήμερα ένα νομοσχέδιο, που κατά παρέκκλιση κάθε νομοθεσίας, νομιμοποιεί αυθαίρετα κτίσματα στους αιγιαλούς, και βεβαίως σε όλο το παραλιακό μέτωπο της Αθηναϊκής Ριβιέρας, νομοσχέδιο που κρατά τους δήμους αποκλεισμένους από τα δίκτυα ενέργειας, ακυρώνοντας, ουσιαστικά, κάθε προσπάθειά τους για την ενεργειακή μετάβαση στις καθαρές πηγές ενέργειας, που αλλάζει προς το χειρότερο το σύστημα διαχείρισης απορριμμάτων.
Δυστυχώς ο κατάλογος είναι μακρύς. Κορυφαίο όμως θέμα αποτελεί η στάση της κυβέρνησης απέναντι στη θεσμική θέση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Και αυτή κρίνεται πρωτίστως, από την οικονομική αυτοδυναμία και τη θεσμική αυτοτέλεια των δήμων.
Νομίζω θα παραβιάσω ανοικτές θύρες, μιλώντας, ειδικά για το θέμα των οικονομικών. Όμως αυτό που συμβαίνει τις τελευταίες βδομάδες, ξεπερνά και τις χειρότερες ανησυχίες μας. Ο νέος κρατικός προϋπολογισμός του 2025, αυξάνει τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους της Αυτοδιοίκησης, με το… αστρονομικό ποσόν των 53 εκατομμυρίων ευρώ. Οι δήμοι δηλαδή, το 2025, θα εισπράξουν από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους 2,277 δισεκατομμύρια, παραβιάζοντας τον νόμο που η ελληνική Βουλή έχει ψηφίσει για τους πόρους της Αυτοδιοίκησης, σύμφωνα με τον οποίο θα έπρεπε να εισπράξει 8,315 δισ. ευρώ.
Συνάδελφοι,
Δεν είμαστε εδώ για να κάνουμε παράπονα. Δε μπορεί να συγκεντρωνόμαστε κάθε τόσο, για να διαπιστώνουμε πόσο άσχημα είναι τα πράγματα και να καταρτίζουμε λίστες ωραίων, ομόφωνων αιτημάτων. Έχουμε καταφέρει, όλοι να συμφωνούμε σ’ ένα μίνιμουμ αιτημάτων, που θα μας επιτρέψουν να λειτουργούμε. Δε μπορούμε να ζητήσουμε τίποτα λιγότερο από το να αποδοθούν στους δήμους οι πόροι που προβλέπει ο νόμος 3852, την επαναφορά τελών που αφαιρέθηκαν από τους δήμους, την επιστροφή των παρακρατηθέντων πόρων από τους ΚΑΠ για το τέλος ταφής απορριμμάτων και για το 2024 την απόδοση τριών επιπλέον έκτακτων δόσεων στους ΚΑΠ.
Χρειάζεται, για να μπορέσουν να λειτουργήσουν οι δήμοι, να ξεπαγώσουν οι προσλήψεις, που είναι στον πάγο επί 14 χρόνια, και άμεσα να συνεχιστεί απρόσκοπτα, το απολύτως επιτυχημένο πρόγραμμα επιδοτούμενης απασχόλησης στους ΟΤΑ, για άτομα ηλικίας άνω των 55 ετών. Χρειάζεται, επίσης, στη διαδικασία που ξεκινά αυτές τις μέρες για τη νέα Χάρτα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, όχι μόνο να αντιμετωπιστούν χρόνιες παθογένειες, όπως οι αλληλοκαλύψεις αρμοδιοτήτων, η λειτουργία των δημοτικών οργάνων, η καταστατική θέση των αιρετών, το θέμα των πόρων και ο τρόπος αποκέντρωσης αρμοδιοτήτων.
Χρειάζεται η νέα Χάρτα, να αποτυπώνει ότι η Ελλάδα θα συγκλίνει με την Ευρώπη των πόλεων και των περιφερειών. Ότι θα αποκτήσει ισχυρούς αποκεντρωμένους θεσμούς, κοντά στον πολίτη, που θα διαχειρίζονται ολοκληρωμένα πεδία πολιτικών. Που θα αποτυπώνει ότι οι δήμοι ΚΑΙ στην χώρα μας, θα έχουν καθοριστικό λόγο και ρόλο, για το πώς αναπτύσσονται οι πόλεις, θα παρακολουθούν τις παγκόσμιες εξελίξεις της ψηφιακής εποχής, της εμβάθυνσης των δημοκρατικών θεσμών και θα τις ενσωματώνουν στη λειτουργία και τη δράση τους. Που οι αιρετοί στους δήμους θα ισχυροποιούνται, αλλά και θα ελέγχονται, θα λογοδοτούν, θα αξιολογούνται και θα κρίνονται.
Το μήνυμα μας προς την κεντρική διοίκηση, πρέπει να είναι σαφές και ισχυρό:
Εμπιστευτείτε την Αποκέντρωση, Εμπιστευτείτε την Αυτοδιοίκηση, δώστε της τα μέσα να επιτελέσει το έργο της.
Αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι,
Δε μπορούμε να φύγουμε από την σημερινή μας συνέλευση, και πολύ περισσότερο από το Συνέδριο της Ρόδου την επόμενη βδομάδα, με τη σύνταξη ενός ακόμη καταλόγου δίκαιων αιτημάτων, με ωραία λόγια, με έναν ακόμα γύρο υποσχέσεων. Πιστεύω ότι πρέπει να κάνουμε το επόμενο βήμα.
Συμφωνούμε όλοι στο τι χρειαζόμαστε, ας συζητήσουμε πώς θα το αποκτήσουμε. Οι ανάγκες, εκεί έξω, των πόλεων και των πολιτών μας, δε θα μας περιμένουν για πολύ».