Φίλοι από την ομάδα «Τραίνο σε όλη την Ελλάδα» μας έστειλαν το link για ένα μικρό βίντεο που αφορά στην ασφάλεια των ανθρώπων κατά την διάσχιση των σιδηροδρομικών γραμμών σε ισόπεδες διαβάσεις.
Αυτό το βίντεο επικεντρώνεται στο ότι οι άνθρωποι που διασχίζουν μια ισόπεδη σιδηροδρομική διάβαση πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί, να σταματούν να ελέγχουν και μετά να διασχίζουν, καθώς και να μην φορούν ακουστικά, να μην χειρίζονται το κινητό τους κλπ. Στα ίδια σημεία επικεντρώνεται και η καμπάνια που έκανε η ΤΡΑΙΝΟΣΕ με αφορμή την 2 Ιουνίου, «διεθνή ημέρα ευαισθητοποίησης για την ασφάλεια στις ισόπεδες διαβάσεις». Αξίζει να δείτε το για κάποιους σοκαριστικό βιντεάκι, της Ion Efthimiou Productions.
Υπάρχει όμως ένα γενικότερο θέμα ασφάλειας των ισόπεδων διαβάσεων που δεν θίγεται από το βίντεο και αφορά ίσως σε μεγάλο βαθμό την ελληνική πραγματικότητα της προχειρότητας, της ασυδοσίας και της έλλειψης σχεδιασμού.
Όπως σε όλες τις περιπτώσεις που μπορεί να κινδυνεύσει ένας άνθρωπος, απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου να αποδώσουμε ευθύνη για ένα ατύχημα, είναι να εξετάσουμε αν έχουν πρώτα ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα ασφάλειας από αυτούς που είναι αρμόδιοι και υπεύθυνοι σε κάθε περίπτωση. Αν αυτά έχουν ληφθεί και εφαρμόζονται τότε μετά μπορούμε πιθανώς να αποδώσουμε την αιτία του ατυχήματος στην ανθρώπινη απροσεξία.
Το ερώτημα επομένως είναι κατ' αρχήν, αν ο ΟΣΕ έχει πάρει όλα τα αναγκαία μέτρα για την ασφαλή διάβαση των ανθρώπων ή και των οχημάτων από τις ισόπεδες διαβάσεις.
Ας πάρουμε δύο παραδείγματα.
Πρώτα, τον νεαρό στο βίντεο που είναι αφοσιωμένος στο να ακούει μουσική από το κινητό του και τον «σκοτώνει» το τρένο στην διάβαση της Κωνσταντινουπόλεως στον Κεραμεικό. Στην συγκεκριμένη διάβαση υπάρχει ηχητικό σήμα για να το ακούσουν οι πεζοί και να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί πριν ακόμα ακούσουν το ίδιο το τρένο; Υπάρχει φωτεινό σήμα για όσους έχουν προβλήματα ακοής ή είναι απλά αφηρημένοι; Αν πριν εμφανιστεί το τρένο π.χ. ένα χιλιόμετρο πριν αυτό φτάσει στην διάβαση άρχιζαν να αναβοσβήνουν φωτάκια τοποθετημένα στο τσιμεντένιο δάπεδο της διάβασης, μήπως είχε σωθεί ο νεαρός με τα ακουστικά; Κι αν η διάβαση είχε μετατραπεί σε ανισόπεδη για τους πεζούς; Μήπως πάλι είχε σωθεί ο απρόσεκτος νεαρός;
Μετά, ας δούμε και την διάβαση της Δαμβέργη, που εκεί έχουν πραγματικά και όχι εικονικά σκοτωθεί δύο γυναίκες τους τελευταίους 4 μήνες. Η ίδια η διάβαση είναι σε απαράδεκτη θέση, ακριβώς μετά από στροφή των γραμμών, με αποτέλεσμα ο διαβάτης να βλέπει το τρένο την τελευταία στιγμή, όταν αυτό έρχεται από Άγιους Ανάργυρους. Λυπάμαι που το λέω, γιατί ξέρω ότι βολεύει πολύ τους κατοίκους των Σεπολίων που μένουν εκεί κοντά, αλλά η διάβαση αυτή στην σημερινή της μορφή πρέπει να καταργηθεί. Εκεί πρέπει αναγκαστικά να γίνει πεζογέφυρα και η ισόπεδη να φραχτεί. Όμως για την μέχρι τώρα λειτουργία αυτής της διάβασης δεν έχει κανείς ευθύνες; Η στατιστική πως θα καταγράψει αυτά τα θανατηφόρα ατυχήματα; Ως οφειλόμενα στην αμέλεια των θυμάτων;
Όταν λοιπόν όλες οι ισόπεδες διαβάσεις έχουν σχεδιαστεί σωστά και έχουν ληφθεί όλα τα αναγκαία μέτρα ασφάλειας, όταν αυτά έχουν πάρει την έγκριση του Δήμου, τότε μπορούμε να μιλάμε για ευθύνες των απρόσεκτων πεζών.
Βέβαια και μέχρι τότε δεν είναι κακές οι προσπάθειες ευαισθητοποίησης των ανθρώπων, ώστε να είναι ιδιαίτερα προσκετικοί όταν διασχίζουν ισόπεδες διαβάσεις. Αρκεί να μην αποπροσανατολίζουν και να μην μας κάνουν να επαναπαυόμαστε για αυτά που μπορούμε να βελτιώσουμε στο ζήτημα της ασφάλειάς τους.
Εννοείται φυσικά ότι για την περιοχή μας, τα Σεπόλια, η μοναδική ολοκληρωμένη λύση και για το θέμα της ασφάλειας είναι η υπογειοποίηση των γραμμών.
Ένα ακόμα ζήτημα που πρέπει να τονίσουμε είναι ότι ασφαλής διέλευση από τις σιδηροδρομικές γραμμές δεν είναι μόνο η αποφυγή της επαφής με τρένο. Αλλά και κάθε άλλο ζήτημα που μπορεί να επηρεάσει την σωματική μας ακεραιότητα.
Πόσο προεξέχουν οι γραμμές από το έδαφος; Είναι ομαλό το δάπεδο; Υπάρχει δάπεδο ή είναι απλώς κάποια ατάκτως ερριμμένα κομμάτια τσιμέντου; Μήπως οι άνθρωποι είναι αναγκασμένοι να βαδίζουν πάνω στα χαλίκια, τα οποία συνήθως υπάρχουν εκατέρωθεν των σιδηροδρομικών γραμμών; Μήπως οι ποδηλάτες και οι δικυκλιστές γενικότερα χρειάζεται να μάθουν να ισορροπούν σε τελείως ανώμαλο έδαφος; Όλα αυτά εκτός του ότι μπορούν ευθέως να προκαλέσουν κάποια πτώση και τραυματισμό, μπορεί να αποδειχθούν και εξαιρετικά κρίσιμα, στην περίπτωση που κάποιος διερχόμενος διαπιστώσει καθυστερημένα ότι έρχεται κάποιο τρένο και θελήσει να τρέξει για να το αποφύγει...
Ας δούμε και μερικά στατιστικά στοιχεία για τις ισόπεδες διαβάσεις και τα ατυχήματα που συμβαίνουν εκεί.
- Υπάρχουν περίπου 600.000 ισόπεδες διαβάσεις τρένων στον κόσμο (213.000 στις ΗΠΑ, περίπου 37.000 στον Καναδά και 114.580 στα 28 κράτη μέλη της ΕΕ από το 2014).
- Στην Ευρώπη, τα ατυχήματα στις ισόπεδες διαβάσεις αντιπροσωπεύουν το 26% όλων των σημαντικών σιδηροδρομικών ατυχημάτων και αντιπροσωπεύουν το 1% των θανάτων από τροχαία δυστυχήματα έναντι 29% των θανάτων από σιδηροδρομικά δυστυχήματα. Το 2015 σημειώθηκαν 469 συγκρούσεις σε ισόπεδες διαβάσεις, με 296 θανάτους (συμπεριλαμβανομένων 8 θανάτων από σιδηροδρομικές μεταφορές) και 264 σοβαρούς τραυματισμούς (στοιχεία EUROSTAT).
- Τα περισσότεροι άτομα που εμπλέκονται σε ατυχήματα σε ισόπεδες διαβάσεις ζουν κοντά σε αυτές και χρησιμοποιούν συχνά τη διάβαση.
- Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της Γαλλικής κυβέρνησης σχετικά με την οδική ασφάλεια:
- Η χρήση τηλεφώνου κατά την οδήγηση αυξάνει κατά 3 φορές την πιθανότητα να εμπλακείτε σε κάποιο ατύχημα!
- Η χρήση τηλεφώνου κατά την οδήγηση ευθύνεται για το 10% όλων των ατυχημάτων.
- Η αποστολή/λήψη μηνυμάτων κατά την οδήγηση αυξάνει κατά 23 φορές τον κίνδυνο ατυχήματος
- Ο αγγλικός όρος FOMO («Fear Of Missing Out») σημαίνει την ακαταμάχητη επιθυμία να κρατάς επαφή με τους άλλους όλη την ώρα, να παραμένεις ενήμερος για τα τελευταία νέα και να είσαι συνδεδεμένος ανά πάσα στιγμή. Αυτός ο φόβος αποκοπής από τον υπόλοιπο κόσμο καθιστά τους χρήστες smartphones σχεδόν ανίσχυρους να αντιστέκονται όταν το τηλέφωνο τους κουδουνίζει ή δονείται ή όταν η οθόνη ανάβει ή εμφανιστεί ένα μήνυμα. Για το 38% των Γάλλων οδηγών, ο έλεγχος του smartphone όταν δημιουργεί θόρυβο (κλήση, μήνυμα κειμένου, ειδοποίηση, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο) είναι ένα αυτόματο αντανακλαστικό. Αυτό το ποσοστό αυξάνεται σε 67% μεταξύ των νέων κάτω των 35 ετών. (πηγή: Δελτίο Τύπου ΤΡΑΙΝΟΣΕ)
Σε ορισμένες χώρες, κυρίως της Ευρώπης -όπου υπάρχουν διαθέσιμα στατιστικά στοιχεία σχετικά με θύματα θανατηφόρων συγκρούσεων ή δυστυχημάτων- το ποσοστό των συγκρούσεων με εμπλοκή ηλικιωμένων μπορεί να ανέλθει στο 18% του συνολικού αριθμού των ατυχημάτων σε ισόπεδες διαβάσεις, ενώ και το ποσοστό θανάτων ηλικιωμένων μπορεί να ανέρχεται στο 38% του συνολικού αριθμού των νεκρών. (πηγή: healthview)
Επίσης δείτε ένα πίνακα της Διεθνούς Ένωσης Σιδηροδρόμων που αφορά στα ατυχήματα σε ισόπεδες διαβάσεις. Στην δημιουργία της βάσης δεδομένων στατιστικών στοιχείων της Ένωσης συμμετέχουν 22 χώρες (της Ελλάδας μη συμπεριλαμβανομένης). Στο πρώτο πίνακα με πορτοκαλί είναι ο αριθμός των ατυχημάτων σε ισόπεδες διαβάσεις στα οποία εμπλέκονται πεζοί και στον δεύτερο ο αριθμός θυμάτων από ατυχήματα στις ισόπεδες διαβάσεις, άσχετα αν ήταν με πεζούς ή με οχήματα. Το έντονο πράσινο αφορά θανάτους.
