Όταν εξαγγέλθηκε το έργο «Κατασκευή τετραπλού σιδηροδρομικού διαδρόμου και υπογειοποίηση στο ύψος των Σεπολίων», όλοι οι κάτοικοι των Σεπολίων αλλά και των γύρω περιοχών αναστέναξαν με ανακούφιση.
Θεώρησαν και σωστά, ότι το έργο αυτό θα έβαζε ένα τέλος στην διχοτόμηση της περιοχής, στην μεγάλη όχληση από την συνεχώς αυξανόμενη κίνηση των τρένων αλλά και στον κατάλογο των θυμάτων, που υπήρχαν πολύ συχνά στις φυλασσόμενες και αφύλακτες διαβάσεις των γραμμών. Θα δημιουργούνταν τέλος, στην θέση των γραμμών, ένας χώρος περιπάτου, τόσο αναγκαίος για την γειτονιά μας.
Να θυμίσουμε ότι η σύμβαση για το έργο υπεγράφη στις 15 Νοεμβρίου του 2018, με ανάδοχο την εταιρία ΙΝΤΡΑΚΑΤ, η οποία «πήρε» το έργο με έκπτωση 46% και χρονικό περιθώριο παράδοσης του έργου τους 52 μήνες. Δηλαδή το έργο θα έπρεπε με βάση την αρχική σύμβαση να παραδοθεί στον ΟΣΕ και η υπογειοποίηση στους κατοίκους, στις αρχές του 2023.
Σήμερα, αρχές του 2021, βρισκόμαστε σύμφωνα με όσα λέει στον ιστότοπό της η ίδια η ΕΡΓΟΣΕ στην ολοκλήρωση του 2,5% του έργου!!!
Και κανείς δεν φαίνεται να ασχολείται, κανένας δεν παραιτείται, κανένας δεν εξηγεί, αλλά μόνο φήμες και διαρροές, με τις οποίες οι ευθύνες μετακυλίονται από την ανάδοχο στην ΕΡΓΟΣΕ και το αντίστροφο.
Θα μπορούσαμε να πιστέψουμε ότι φταίει η ΙΝΤΡΑΚΑΤ για την καθυστέρηση, αν μια παρόμοια κατάσταση με το συγκεκριμένο έργο, δεν υπήρχε σε όλα τα έργα της ΕΡΓΟΣΕ που είναι σε εξέλιξη.
Τι ακριβώς συμβαίνει με την ΕΡΓΟΣΕ λοιπόν, η οποία έχει και την συνολική ευθύνη παρακολούθησης του συγκεκριμένου έργου;
Πως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση με το έργο της υπογειοποίησης;
Εξ αρχής και λίγο καιρό μετά την έναρξη άρχισε να φαίνεται, ότι η προετοιμασία του έργου από πλευράς μελετών ΕΡΓΟΣΕ, ήταν προβληματική.
Στις αρχές του 2019, ο ίδιος ο υπουργός κ. Σπίρτζης, ανακοίνωσε αλλαγή σχεδίων για την υπογειοποίηση, που θα επέτρεπε κατά την διάρκεια των έργων, την ταυτόχρονη λειτουργία και των δύο υπαρχόντων τότε γραμμών του ΟΣΕ. Φυσικά, αυτή η αλλαγή δεν υλοποιήθηκε ποτέ και τελικά το έργο προχώρησε με λειτουργία μόνο της μίας γραμμής. Αυτό όμως ήταν ενδεικτικό της τρικυμίας που υπήρχε εξ αρχής στα μυαλά των υπευθύνων της ΕΡΓΟΣΕ.
Στην αρχή των έργων «ανακαλύφθηκε» η ανάγκη μετατόπισης των γραμμών της ΔΕΗ. Νέες καθυστερήσεις με την εμπλοκή στο έργο και άλλων ΔΕΚΟ. Επίσης, προέκυψε και η ανάγκη εμπλοκής της αρχαιολογικής υπηρεσίας, εφ΄ όσον θα γίνονταν εκσκαφές. Προκηρύξεις θέσεων από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αθήνας, μέχρι αυτές να καλυφθούν εκσκαφές δεν γίνονταν, νέες καθυστερήσεις. Ακόμα και η άδεια του εργαστηρίου προετοιμασίας σκυροδέματος, που έπρεπε να εγκατασταθεί στον χώρο του εργοταξίου, καθυστέρησε να βγεί.
Εν τω μεταξύ, σε τι γενικότερο πλαίσιο «δημιουργούνταν» αυτές οι καθυστερήσεις; Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν πια κυβέρνηση, είχε αναλάβει η Νέα Δημοκρατία, αλλά στον ΟΣΕ και στην ΕΡΓΟΣΕ διορίστηκε νέα διοίκηση, τον Οκτώβριο του 2019, ενώ η προηγούμενη είχε παραιτηθεί. Νέες διοικήσεις λοιπόν, εν μέσω κυρίως ενδοκυβερνητικών αντιπαραθέσεων. Χαρακτηριστικό είναι ότι στον ΟΣΕ ανέλαβε πρόεδρος ο κ. Σπηλιόπουλος, ο οποίος προέρχονταν από το ΚΙΝΑΛ και ποτέ δεν είχε την αμπιστοσύνη του υπουργού κ. Καραμανλή. Έτσι επτά μήνες μετά εξαναγκάστηκε σε παραίτηση. Νέα διοίκηση στον ΟΣΕ ανέλαβε, μετά από μήνες ενδοκυβερνητικών ζυμώσεων τον Ιανουάριο του 2021 με πρόεδρο τον κ. Πατέρα. Ίδια πορεία ακολούθησε και η ΕΡΓΟΣΕ, από την προεδρία της οποίας παραιτήθηκε τον Αύγουστο του 2020 ο κ. Ακριτίδης, οποίος είχε διοριστεί τον Οκτώβριο του 2019 και την θέση του ανέλαβε ο μέχρι τότε Διευθύνων Σϋμβουλος κ. Βίνης. Αντιλαμβάνεται ο καθένας, ότι μέχρι τότε, μόνο στα έργα που ήταν σε εξέλιξη, δεν είχαν το μυαλό τους όλοι αυτοί οι κύριοι.
Εϊναι γεμάτος ο τύπος εκείνης της περιόδου από σχετικές με τα παραπάνω πληροφορίες, αλλά εδώ δεν έχει νόημα να επιμείνουμε περισσότερο.
Μετά από συνάντηση ενημέρωσης που είχε ο τοπικός σύλλογος «ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ» με τον υπεύθυνο παρακολούθησης του έργου από πλευράς ΕΡΓΟΣΕ κ. Τσοτσορό, διαβάζουμε στο μπλόγκ του συλλόγου:
«Ο κος Τσοτσορός μας ενημέρωσε ότι το έργο έχει καθυστερήσει 12 μήνες.
Πλέον, το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης του έργου είναι 62 μήνες.
Οι 8 μήνες εκ του συνόλου της καθυστέρησης οφείλονται στην μη παραχώρηση της δυτικής γραμμής από τον ΟΣΕ για αποξήλωση και οι 4 μήνες στη μεθοδολογία τρόπου κατασκευής. Η Αρχαιολογική Υπηρεσία δεν προκάλεσε επιπλέον καθυστέρηση αλλά συνεχίζει να παρακολουθεί το έργο. Επίσης, μας ενημέρωσε ότι αναμένεται στις αρχές του 2021 ένα καινούργιο μηχάνημα νέας τεχνολογίας χωρίς ηχητική όχληση (επιπλέον τους ενός που ήδη υπάρχει). Επίσης ότι δίνεται ιδιαίτερο βάρος στην επίσπευση της κατασκευής, ειδικά του δυτικού τμήματος, ώστε να παραδοθεί η γραμμή στον ΟΣΕ, προς λειτουργία. Σε ερώτηση για τη (σύμφωνα με δημοσιεύματα) διαφωνία μεταξύ της ΕΡΓΟΣΕ Α.Ε. και της κατασκευάστριας εταιρείας ΙΝΤΡΑΚΑΤ, μας δήλωσε ότι δεν υπάρχει…».
Δεν υπάρχει διαφωνία λοιπόν, μεταξύ ΕΡΓΟΣΕ και ΙΝΤΡΑΚΑΤ. Και οι δύο πλευρές συμφωνούν ότι το έργο έπρεπε να καθυστερήσει 12 μήνες και ότι για την καθυστέρηση δεν φταίει κανείς... Μόνο το κακό το ριζικό μας ίσως! Κατά τον κ. Τσοτσορό για τους 12 μήνες καθυστέρηση φταίει ο ΟΣΕ και ένα μηχάνημα που προφανώς καθυστέρησε στο ραντεβού...
Φυσικά, η καθυστέρηση δεν θα είναι μόνο 12 μήνες. Θα είναι πολύ περισσότερο. Το έργο έτσι όπως πάει, αποκλείεται να ολοκληρωθεί αρχές του 2024. Αν δεν είχε κλείσει ήδη από το 2019 η μία από τις δύο γραμμές του ΟΣΕ, θα είχαμε σοβαρές αμφιβολίες και για το αν θα τέλειωνε ποτέ.
Γενικά η κατάσταση με τα έργα της ΕΡΓΟΣΕ είναι τέτοια που προκάλεσε την παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Στην ιστοσελίδα BusinessDaily τον Αϋγουστο του 2020, διαβάζουμε:
«Την τραγική εικόνα στον ΟΣΕ περιγράφει και η πρόσφατη έκθεση μεταμνημονιακής αξιολόγησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Όπως αναφέρει, η ελληνική πλευρά είχε υποσχεθεί πως από το υφιστάμενο ΕΣΠΑ (2014 – 2020) θα έχουν υπογραφεί συμβάσεις σιδηροδρομικών έργων 1,2 – 1,4 δισ. ευρώ αλλά τελικά έχουν υπογραφεί συμβάσεις μόλις 200 εκατ. ευρώ. Η τύχη ορισμένων από των ελαχίστων συμβάσεων παραμένει άγνωστη με αποκορύφωμα την περίφημη υπογειοποίηση στην περιοχή των Σεπολίων. Η σύμβαση είχε υπογραφεί με τεράστια έκπτωση, σχεδόν 50%, από την ανάδοχη κοινοπραξία, αλλά επί σχεδόν δύο χρόνια η πρόοδος είναι ελάχιστη. Την ίδια κατάληξη είχε και η σύμβαση για τη σύνδεση του Λουτρακίου με το βασικό σιδηροδρομική δίκτυο. Η προχειρότητα στην προετοιμασία του έργου, τα λάθη στις μελέτες, κ.α., οδήγησαν στο βάλτωμα και αυτού του έργου».
Στο ypodomes.com τον Οκτώβριο του 2020 γράφουν σε σχετικό άρθρο:
«Διαγωνισμό για την πρόσληψη Τεχνικού Συμβούλου που θα κληθεί να βάλει σε μία τάξη τα μεγάλα έργα που τρέχουν εδώ και χρόνια από την ΕΡΓΟΣΕ βάζει μπρος η διοίκηση της εταιρείας. Στόχος είναι τα έργα να έχουν ένα πιο σαφές χρονοδιάγραμμα καθώς μέχρι και σήμερα, καμία σύμβαση για σιδηροδρομικό έργο δεν έχει τηρήσει τις χρονικές της προθεσμίες».
Αλλά και το newmoney τον Νοέμβριο του 2020 αναφέρει μεταξύ άλλων:
«Το σχέδιο (αναδιάρθρωσης του πολύπαθου ελληνικού σιδηροδρόμου με φόντο τη νέα γενιά έργων αλλά και την ολοκλήρωση των παλιών εργολαβιών που έχουν περάσει από σαράντα κύματα και κρατούν για δεκαετίες), αναμένεται να υλοποιηθεί σε τρεις φάσεις, υπό το άγρυπνο βλέμμα και τη συνεργασία της Κομισιόν, η οποία έχει διαμηνύσει σε όλους τους τόνους στην ελληνική πλευρά ότι δεν θα υπάρξει νέα χρηματοδότηση από κοινοτικούς πόρους αν δεν προχωρήσει η διοικητική και οργανωτική αναδιάρθρωση του ΟΣΕ και της ΕΡΓΟΣΕ και αν δεν κλείσουν οι «τρύπες» του σιδηροδρόμου ώστε να προχωρήσει ο εκσυγχρονισμός και η αναβάθμισή του που έχει μετατραπεί σε πολύχρονο σήριαλ. Η κυβέρνηση είχε ανακοινώσει από την περασμένη Άνοιξη τη σύσταση ομάδα εργασίας που θα αναλάμβανε την προετοιμασία των νέων έργων της επόμενης προγραμματικής περιόδου αλλά και τη δρομολόγηση των προβληματικών έργων του σιδηροδρόμου. Όμως η ομάδα αυτή, δεν λειτούργησε».
Αντιλαμβάνεται από τα παραπάνω και ο πλέον αφελής αναγνώστης, που οφείλεται στην πραγματικότητα η καθυστέρηση του έργου της υπογειοποίησης στα Σεπόλια, αλλά και των άλλων έργων της ΕΡΓΟΣΕ.
Ο φορέας έχει μετατραπεί σε πεδίο βολέματος ημετέρων και σε πεδίο ενδοκυβερνητικών συγκρούσεων για την κατοχή των πόστων διοίκησης. Ανικανότητα; Αδιαφορία; Σίγουρα υπάρχουν. Φιλότιμο και ντροπή δεν υπάρχουν σίγουρα.
Και φυσικά, μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο, αλωνίζουν οι εργολάβοι και οι εταιρίες κατασκευών, που ουσιαστικά έχουν το ελεύθερο να κινηθούν όπως τους βολεύει. Η ΙΝΤΡΑΚΑΤ πήρε το έργο με 46% έκπτωση, αλλά είμαστε περίεργοι, για το που θα φτάσει το τελικό ύψος της υπέρβασης.
Μας έγραψε σχετικά, αναγνώστης μας, μου φαίνεται να γνωρίζει τα πράγματα από πιό κοντά:
«Με τα σημερινά δεδομένα ουδείς νοιάζεται για το έργο αν θα γίνει και πόσο μάλλον αν θα τελειώσει καθότι υπάρχουν πολλά προβλήματα με μελέτες και υπηρεσιακά θέματα για τα οποία οι κύριοι του υπουργείου μεταφορών και ειδικότερα της εργοσε που είναι η αρμόδια υπηρεσία σφυρίζουν αδιάφορα. Είναι εξοργιστικό να κοιμούνται ήσυχοι οι προϊσταμένοι, γεν. γραμματείς και με αποκορύφωμα ο υπουργός την στιγμή που χάνονται ανθρώπινες ζωές χάρη στην αδιαφορία τους. Έχετε γράψει ότι με τους ρυθμούς που κυλάει το έργο θα τελειώσει σε 100 χρόνια, ακούγεται γλαφυρό αλλά έτσι είναι και το χειρότερο είναι να μην τελειώσει! Αν η περιοχή δεν υπήρχε στον τίτλο του έργου ο υπουργομπούλης του μεταφορών δεν θα ήξερε καν που βρίσκεται! Από την άλλη έχουμε την δεξαμενή υποδοχής βυσμάτων και πολιτικών υποχρεώσεων (δείτε τα παιδάκια που 'ηγούνται' την εταιρία) την εργοσε που μοναδική τους έννοια είναι αν θα μπει ο μισθός στις 30 του μήνα. Όλα αυτά να ξέρετε θα έχουν ως αποτέλεσμα να δίνουν τροφή στον εργολάβο για να ξεζουμίσει το δημόσιο και στο τέλος να μην κάνει την υπογειοποίηση. Ήδη στο τμήμα πειραιάς- αγ. ανάργυροι θρηνούμε 1 νεκρό ανά έτος σχεδόν. η αγανάκτησή μου οδήγησε να σας γράψω διότι τα δήθεν μεγάλα μμε δεν θα ασχοληθούν και θα γράψουν ότι τους πει η ηγεσία του υπουργείου... και όλα αυτά δυστυχώς μέχρι το επόμενο θύμα...».
Αλλά οι Σεπολιώτες συνεχίζουν να ονειρεύονται τα Σεπόλια, όπως αυτά θα γίνουν μετά την ολοκλήρωση του έργου της υπογειοποίησης. Και θα αγωνιστούν γι αυτό.
Καθώς συνεχίζουν να μετρούν θύματα στις διαβάσεις, που προστίθενται στον ήδη μακρύ κατάλογο. Μία γιαγιάκα 85 χρονών, γειτόνισσά μας, έχασε προχθές την ζωή της στην διάβαση της Δαμβέργη. Ποιός φταίει; Η ίδια που δεν πρόσεχε, θα ισχυριστούν εύκολα οι πρόεδροι και οι γραμματείς του ΟΣΕ και της ΕΡΓΟΣΕ.
Καμία ντροπή, κανένα φιλότιμο, καμία ευαισθησία, καμία ενοχή. Γι αυτά που θα μπορούσαν να είχαν κάνει και δεν έκαναν, για τις δικές τους ευθύνες.