Νέα από τα Σεπόλια

Ο Γιώργος Ελευθεριάδης, με αφορμή το πρόσφατο συμβάν της παραλίγο σύγκρουσης δύο αμαξοστοιχιών, μας έστειλε το παρακάτω σημείωμα που αφορά στην πορεία των εργασιών υπογειοποίησης των σιδηροδρομικών γραμμών στα Σεπόλια και την εκτίμησή του για τον χρόνο ολοκλήρωσής τους.

1. Το συμβάν
Πριν λίγες ημέρες, γίναμε μάρτυρες παρ’ ολίγον νέας σιδηροδρομικής τραγωδίας και μάλιστα στην πυκνοκατοικημένη περιοχή μας, στα Σεπόλια. Συγκεκριμένα, από λάθος οδηγία του υπεύθυνου του Κέντρου Ελέγχου στο ΣΚΑ, προαστιακός προερχόμενος από το Κιάτο έλαβε εντολή να ξεκινήσει από τον σταθμό Αγίων Αναργύρων και να εισέλθει στην μονή σιδηροδρομική γραμμή, με προορισμό Αθήνα. Όμως, από τον σταθμό Αθήνας είχε ήδη ξεκινήσει έτερος συρμός προαστιακού, με κατεύθυνση προς το Αεροδρόμιο. Το δυστύχημα, η πιθανότητα του οποίου θύμιζε την τραγωδία-έγκλημα των Τεμπών, αποφεύχθηκε τελευταία στιγμή (τα 2 τραίνα απείχαν μόλις 800 μέτρα σε αντίθετη  κατεύθυνση στην μονή γραμμή, κινούμενα με 60 χλμ. την ώρα έκαστο) χάρις στην παρατηρητικότητα του μηχανοδηγού της 2ης  αμαξοστοιχίας, που ακούγοντας τις σχετικές εντολές στο VHF, αντελήφθη τον κίνδυνο, επικοινώνησε με τον μηχανοδηγό του 1ου συρμού και πρόλαβαν να φρενάρουν εγκαίρως.
Το συμβάν έχει αναλυθεί εκτεταμένα στον τύπο, έχουν υπάρξει αντιπαραθέσεις κομμάτων και αναζητούνται οι ευθύνες, από την κυβέρνηση, στο ανθρώπινο λάθος.
Όμως, από όλη την αντιπαράθεση, έλειψε, για μια ακόμη φορά, η επισήμανση ότι όσο καθυστερούν τα έργα υπογειοποίησης και η  κυκλοφορία των τραίνων στο τμήμα Σταθμός Λαρίσης-3 Γέφυρες διεξάγεται σε μονή σιδηροδρομική γραμμή, τέτοια περιστατικά έχουν πιθανότητα να συμβαίνουν, αφού η προσοχή του ανθρώπινου παράγοντα δεν εξασφαλίζει πλήρη ασφάλεια. Γνωρίζουμε ότι όλοι μας
μπορούμε να κάνουμε λάθος, είτε από απροσεξία, είτε από υπεραπασχόληση σε άλλους τομείς, από εκείνο στον οποίο πρέπει να δώσουμε προσοχή.

2. Πρόοδος εργασιών υπογειοποίησης
Κατ’ αρχάς να επισημάνουμε ότι, σύμφωνα με την αρχική σύμβαση, τέλος του 2024 θα έπρεπε να παραδοθούν λειτουργικά και τα 2  υπόγεια τούνελ, δυτικό και ανατολικό. Το ένα τούνελ θα χρησίμευε για την άνοδο και κάθοδο των τραίνων υψηλών ταχυτήτων (π.χ. Αθήνα-Θεσσαλονίκη) και το 2ο τούνελ για την κυκλοφορία των προαστιακών, έχοντας, κάθε τούνελ, διπλή σιδηροδρομική γραμμή. Επομένως αν έστω το ένα τούνελ ήταν έτοιμο, το παρ’ ολίγον δυστύχημα δεν θα μπορούσε να συμβεί. Είμαστε όμως μακριά από τέτοιο ευτυχές γεγονός.
Το Δεκέμβριο του 2023 είχα προσπαθήσει να κάνω μια εκτίμηση του πού βρίσκονται τα έργα, βασιζόμενος στην παρατήρηση ότι κάθε  «μπλοκ» προεργασίας για το τούνελ, χρειαζόταν περίπου 9 μήνες να ολοκληρωθεί, με την προϋπόθεση ότι κατά την κατασκευή της οροφής ενός μπλοκ, στο επόμενο θα γινόταν η προεργασία μέρους των πλευρικών τοιχίων και των υποστυλωμάτων, πάνω στα οποία δένεται η
οροφή. Έτσι, εκείνη την στιγμή και μέσα σε 18 μήνες, είχε κατασκευαστεί (δυτικό τούνελ) το μπλοκ από τις 3 Γέφυρες μέχρι την οδό Σιώκου και το μπλοκ από την Σιώκου μέχρι την Δαμβέργη, έχοντας γίνει και προεργασία τοιχίων-υποστυλωμάτων σε μεγάλο τμήμα του μπλοκ  Δαμβέργη-Ρόδου. Στα εν λόγω μπλοκ, εκκρεμούσε η υποστύλωση και οροφή κάτω από την οδό Σιώκου, την οποία είχα θεωρήσει ότι μέχρι  τέλους Δεκεμβρίου 2023 θα είχε ολοκληρωθεί (γίνονταν ήδη εργασίες).
Λαμβάνοντας υπ’ όψη και 9 μήνες περίπου για ηλεκτρομηχανολογικά έργα μέσα στο τούνελ συν 4,5 μήνες για την εκσκαφή του τούνελ,  ολοκλήρωση των πλευρικών τοιχίων, του δαπέδου του τούνελ και το στρώσιμο των γραμμών), είχα εκτιμήσει ότι το δυτικό (μόνο) τούνελ  δεν θα μπορούσε να είναι έτοιμο πριν το 1ο εξάμηνο του 2027. Παρ’ όλα αυτά, τον Ιανουάριο 2024, ο υφυπουργός Μεταφορών και υποδομών κ. Ταχιάος διαβεβαίωσε ότι το 1ο εξάμηνο του 2025 ο δυτικός διάδρομος, πλήρως λειτουργικός, θα έχει παραδοθεί.

3. Πού βρισκόμαστε σήμερα;
i) Το τούνελ δεν έχει ολοκληρωθεί κάτω από την οδό Σιώκου, με τις off the record αναφορές να λένε ότι αντιμετωπίζονται δυσκολίες με τον αγωγό ομβρίων, που περνάει από εκεί και που πρέπει, πρώτα να ξεπεραστούν (15 ημέρες, τουλάχιστον, καθυστέρησης, όταν ξεπεραστούν).

ii) Υπήρξε καθυστέρηση λόγω παρέμβασης της αρχαιολογικής υπηρεσίας και ανασκαφή στο τμήμα από Δαμβέργη μέχρι Ρόδου, που δεν επέτρεψε για μήνες την ολοκλήρωση των τοιχίων και της υποστύλωσης στο τμήμα αυτό, πόσο μάλλον την κάλυψή του με την οροφή.

iii) Στο διάστημα αυτό έγιναν τα τοιχία εξόδου του τούνελ, προς τον σταθμό Λαρίσης και μικρό τμήμα υποστύλωσης και οροφής μετά την οδό Σεπολίων.

iv) Έγιναν, επίσης, οι διευθετήσεις στην περιοχή της οδού Αγίου Μελετίου, λόγω διασταύρωσης με την γραμμή του Μετρό.

v) Τελειώνοντας η αρχαιολογική υπηρεσία, κατασκευάστηκε η οροφή σε τμήμα του μπλοκ Δαμβέργη-Ρόδου, συγκεκριμένα από Δαμβέργη μέχρι Τζιβανοπούλου και από Ναυάρχου Λυκούδη μέχρι Αλκινόου. Σε μικρό τμήμα του μπλοκ δεν έχουν υπάρξει ακόμη καν τοιχία και υποστυλώσεις, στο δε ενδιάμεσο τμήμα, που ακόμη δεν έχει οροφή, προφανώς υπάρχουν ανάλογες δυσκολίες αγωγών με την οδό
Σιώκου. Να υποθέσουμε 2-3 μήνες καθυστέρησης, μέχρι να ολοκληρωθεί το μπλοκ; Αισιόδοξο το βλέπω.

vi) Δεν έχει γίνει καμία προεργασία τοιχίων και υποστύλωσης στο τμήμα Ρόδου-Αγίου Μελετίου. Ίσα-ίσα που ο χώρος του εργοταξίου διατίθεται για πάρκινγκ αυτοκινήτων και μοτοσυκλετών, προφανώς περιοίκων, ενώ στο τμήμα αυτό η Κωνσταντινουπόλεως έχει διευρυνθεί πέρα από τα όρια των τοιχίων, που θα κατασκευαστούν, γεγονότα που δείχνουν ότι, άμεσα, εκεί οι εργασίες δεν θα προχωρήσουν. Να εκτιμήσουμε, με κάθε αισιοδοξία, 9 μήνες τουλάχιστον καθυστέρησης για το κομμάτι αυτό; Να εκτιμήσουμε επίσης, με κάθε πάλι
αισιοδοξία, ότι οι ελλείψεις στο τμήμα Δαμβέργη-Ρόδου χρονικά αντισταθμίζονται από τις ολοκληρωμένες εργασίες εξόδου από το τούνελ προς τον σταθμό Λαρίσης και τις εργασίες διασταύρωσης με το Μετρό στην Αγίου Μελετίου. Ας το κάνουμε κι αυτό. Μένουν νέτα 9 μήνες καθυστέρησης από την αρχική μου εκτίμηση.

Έχουμε λοιπόν και λέμε: 9 μήνες καθυστέρηση συν 2 μήνες περίπου για την ολοκλήρωση του περιγράμματος των τούνελ κάτω από  Σιώκου, Αγίου Μελετίου και Σεπολίων συν 9 μήνες για το μπλοκ Ρόδου-Αγίου Μελετίου συν 9 μήνες για το μπλοκ Αγίου Μελετίου-Σεπολίων συν 5, περίπου, μήνες εκσκαφή, ολοκλήρωση των τοιχίων και κατασκευή του δαπέδου και στρώσιμο των γραμμών και συν 9 μήνες για
τα ηλεκτρομηχανολογικά γίνονται 43 ακόμη μήνες αναμονή για να λειτουργήσει ο, ένας μόνο, δυτικός διάδρομος.
Έχουμε Σεπτέμβριο του 2024. Σε 43 μήνες θα έχουμε Απρίλιο του 2028. Αν όλα πάνε καλά, τότε θα μπορέσουμε να μιλήσουμε για, σχετικά, ασφαλή διέλευση των τραίνων από τον αστικό ιστό των Σεπολίων.