Τι συμβαίνει στην πόλη, στην χώρα, στον κόσμο

Ερωτήματα φορέων όπως ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων, αναφορικά με το τι συμβαίνει πίσω από τις λαμαρίνες στην πλατεία Ομόνοιας έχουν απαντηθεί από τον δήμο Αθηναίων με το ότι πρόκειται για εργασίες αποκατάστασης της εικόνας της πλατείας σύμφωνα με τη βραβευμένη πρόταση του σχετικού αρχιτεκτονικού διαγωνισμού του 1998.

Πράγματι, η άδεια εργασιών έχει εκδοθεί για αλλαγή δαπεδόστρωσης.

Όμως οι φωτογραφίες από το εργοτάξιο που διέρρευσαν αποκάλυψαν νέο σχεδιασμό. Μένει έτσι έκθετη η δημοτική αρχή καθότι δεν τηρούνται οι νόμιμες διαδικασίες που επιβάλουν νέο διαγωνισμό καθώς και έλεγχο και εγκρίσεις από το Συμβούλιο πολεοδομικών Θεμάτων και Αμφισβητήσεως (ΣΥΠΟΘΑ) ή το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής.

Η κατασκευή αλλά και η μελέτη αποτελούν ιδιωτικές χορηγίες με κύρια συμμετοχή των ιδιοκτητών προσκείμενων ξενοδοχείων. Η δημοτική αρχή περιορίζεται σε ρόλο διευκολυντή, επικοινωνιακού υποστηρικτή και ακυρωτή κάθε νόμιμης διαδικασίας, ενώ οι κάτοικοι της πόλης, αλλά και οι υπόλοιποι εκλεγμένοι εκπρόσωποί τους δημοτικοί σύμβουλοι, κρατούνται στην άγνοια.

Ουσιαστικά υπάρχουν:

1. Ιδιωτικοποίηση του σχεδιασμού των δημόσιων χώρων της πόλης, με απαξίωση και κατάργηση των αρμόδιων υπηρεσιών του δήμου και της πολεοδομίας
2. Πλήρης αδιαφάνεια. Δυστυχώς ανέκαθεν οι κάτοικοι και χρήστες της πόλης ελάχιστα είχαν λόγο στο πως αυτή σχεδιάζεται. Η συγκεκριμένη περίπτωση εγκαινιάζει και την άρση της δυνατότητάς τους να έχουν τουλάχιστον εικόνα. Τους αφαιρείται και το δικαίωμα της επίγνωσης των μελλοντικών τους δημόσιων χώρων. Παράλληλα καταστρατηγούνται εντυπωσιακά όλες οι νόμιμες διαδικασίες.
3. Ιδιωτικοποίηση του ίδιου του δημόσιου χώρου. Ένας κεντρικός ζωντανός χώρος της πόλης, ελλιπώς κατασκευασμένος και ήδη υποβαθμισμένος και απαξιωμένος, μετατρέπεται σε απονεκρωμένο θέαμα-διακοσμητικό ντεκόρ της τουριστικής βιομηχανίας. Παράλληλα δεν υπάρχει καμία δέσμευση για τη μη επιστροφή των κατασκευών περίκλειστων τραπεζοκαθισμάτων των πέριξ καταστημάτων.
4. Αντιδραστική πολιτική στόχευση. Η άρρητη επιδίωξη είναι ο νέος σχεδιασμός να λειτουργήσει για την εκδίωξη των θαμώνων και χρηστών του σημείου, κυρίως των φτωχών και των μεταναστών που “χαλάνε” την εικόνα του χώρου-τουριστικού εμπορεύματος. Από την άλλη, υπαρκτά προβλήματα όπως η φτώχεια, η εγκληματικότητα και η τοξικοεξάρτηση, εμφανή και στους χώρους της Ομόνοιας, σε καμία περίπτωση δεν μειώνονται, αντίθετα απλά ανακατανέμονται στην πόλη. Υπάρχει όμως και επιδείνωσή τους, καθότι η εκδίωξη δεν είναι παρά ένα κατασταλτικό μέτρο που δυσχεραίνει την κατάσταση όσων την υφίστανται, ενώ παράλληλα πρόκειται για μια επιχείρηση απόκρυψης του προβλήματος που κάνει την πραγματική αντιμετώπιση όλο και πιο μακρινή. Σε αυτή την αντιδραστική προσέγγιση έρχεται να προστεθεί και η πρωτοφανής άρνηση της νέας δημοτικής αρχής για παραχώρηση του συγκεκριμένου χώρου για αντιρατσιστική-αντιφασιστική συγκέντρωση στις 21/3.
5. Άλλο ένα μεγαλεπήβολο έργο βιτρίνας για την ενίσχυση της «πόλης-εμπόρευμα θεάματος», σε έναν χώρο που ήδη η κατοικία και προηγούμενες μορφές εργασίας έχουν εξοβελιστεί από την τουριστικοποίηση. Αξίζει να σημειώσουμε επίσης ότι ένα σιντριβάνι, ιδίως αυτής της κλίμακας, αποτελεί μια από τις πιο ενεργοβόρες αλλά και κοστοβόρες από πλευράς λειτουργίας και συντήρησης σχεδιαστικές επιλογές. Περισσότερα έργα μικρότερης κλίμακας, πέραν του αστικού κέντρου, σε χώρους κατοικίας και λαϊκές γειτονιές, θα μπορούσαν να λειτουργήσουν πολύ πιο βελτιωτικά για τη ζωή και την καθημερινότητα πολύ περισσότερων κατοίκων και εργαζόμενων. 

Απαιτούμε:

• Άμεση αφαίρεση των μη αδειοδοτημένων και αυθαίρετων κατασκευών στην πλατεία Ομόνοιας. Καμία νομιμοποίησή τους
• Πλήρη υλοποίηση της πρότασης που επιλέχθηκε στον διαγωνισμό του 1998 στην αρχική της εκδοχή, ή διενέργεια νέου αρχιτεκτονικού διαγωνισμού με σκοπό τη διατήρηση και επέκταση του χαρακτήρα της πλατείας ως δημόσιου τόπου διέλευσης, παραμονής και συνάθροισης
• Καμία ιδιωτικοποίηση του δημόσιου χώρου, καμία επαναφορά περίκλειστων τραπεζοκαθισμάτων. Απόσυρση αυτών που διατηρούνται
• Πλήρη μέριμνα και χρηματοδότηση για την εύρυθμη λειτουργία και συντήρηση του δημόσιου χώρου της πλατείας Ομόνοιας