Tο πανηγύρι είναι μια πανάρχαια συνήθεια που μέχρι σήμερα εξακολουθεί να συνοδεύει τα καλοκαίρια μας, μια αγαπημένη ιεροτελεστία που στη διάρκεια των ετών έχει εξελιχθεί σε τόπο συνάθροισης πολλών ανθρώπων και θεωρείται μέσο υπαίθριας ψυχαγωγίας και διασκέδασης.
Ο χαρακτήρας του ήταν πάντοτε θρησκευτικός, αφού οργανωνόταν για τον εορτασμό κάποιου Αγίου. Τις περισσότερες φορές διαρκεί δύο μέρες, παραμονή και ανήμερα, και τον εκκλησιασμό ακολουθεί η ψυχαγωγία. Αφού γίνει η λειτουργία στους ναούς, η εθιμοτυπική αρτοκλασία και η περιφορά των εικόνων, έπεται μεγάλη εμποροπανήγυρη με πάγκους μικροπωλητών, μουσικοχορευτικά δρώμενα και γλέντι μέχρι πρωίας.
Για πολλά χρόνια ήταν ένα έθιμο της αγροτικής Ελλάδας που λάμβανε χώρα σε καφενεία και πλατείες των χωριών, αλλά με τα χρόνια μεταφέρθηκε και στις πόλεις. Ωστόσο, με τον καιρό ο βασικός του ρόλος μετασχηματίστηκε και από πεδίο συγκίνησης και πολιτισμού μετατράπηκε σε μια ετήσια γιορτή «συλλόγων» των κατά τόπους μικρών κοινωνιών. Τις περισσότερες φορές παρατηρείται μια κορύφωση κατά τον τρίτο μήνα του καλοκαιριού, πριν και μετά τον Δεκαπενταύγουστο, οπότε υπάρχει χρόνος για ξεκούραση και η διοργάνωσή τους συμπίπτει με τη μεγάλη θρησκευτική γιορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Κι ενώ αρκετοί πιστεύουν ότι πρόκειται για μια παράδοση που απαντά μόνο στην επαρχία, δεν είναι λίγα τα πανηγύρια που πραγματοποιούνται τον Αύγουστο στην Αττική.
Ειδικότερα τα χρόνια της οικονομικής κρίσης, που η περίοδος των διακοπών και ο σχεδιασμός μεγάλων ταξιδιών έχουν περιοριστεί αισθητά και οι περισσότεροι αρκούνται σε μικρές αποδράσεις –κυρίως κάποιες βραχείες επισκέψεις στον τόπο καταγωγής τους–, τα πανηγύρια συμπεριλαμβάνονται στις δημοφιλείς επιλογές όσων περνούν το καλοκαίρι στην πόλη.
Επίσης, να επισημάνουμε ότι είναι αρκετοί εκείνοι που έχουν εξαντλήσει την άδειά τους τον Ιούλιο, και τον Αύγουστο δεν έχουν παρά να μείνουν στην πρωτεύουσα. Επομένως, πολλοί Αθηναίοι αναζητούν διεξόδους και τρόπους διασκέδασης εντός των πυλών. Να μια ωραία ευκαιρία να γνωρίσουμε τόπους, περιοχές, ήθη, έθιμα και εκδηλώσεις στην αυγουστιάτικη Αθήνα, η οποία μας προσκαλεί να την εξερευνήσουμε.
Τα πανηγύρια είναι αρκετά και αποτελούν μια καλή λύση για μια οικονομική έξοδο, δίνοντας ταυτόχρονα μια γεύση από τη γιορτή του χωριού, εντός των ορίων του Νομού Αττικής.
Στην αρχή του μήνα, λοιπόν, το διήμερο 5 και 6 Αυγούστου, γιορτάζει στην περιοχή της Μεταμόρφωσης ο Ιερός Ναός της Μεταμορφώσεως Σωτήρος στη διασταύρωση των οδών Χλόης και Οδυσσέως. Το βράδυ συνήθως ακολουθεί γλέντι στην πλατεία Ηρώων επί της λεωφόρου Γεωργίου Παπανδρέου, όπου συμμετέχουν μεγάλα ονόματα του δημοτικού ρεπερτορίου.
Επίσης, στη γειτονική περιοχή της Λυκόβρυσης, στις 9 και 10 Αυγούστου, διεξάγεται το πανηγύρι της Αγίας Ειρήνης Χρυσοβαλάντου. Η μονή ακολουθεί το παλιό ημερολόγιο, γι' αυτό η μνήμη της γιορτάζεται στις 10 Αυγούστου και όχι στις 28 Ιουλίου.
Βέβαια, οι περισσότερες γιορτές και τα πανηγύρια πολλαπλασιάζονται στο διάστημα 13, 14, 15 και 16 Αυγούστου, οπότε πραγματοποιούνται εκδηλώσεις σε περιοχές όπως το Πόρτο Ράφτη, το Μαρούσι, καθώς και ο Κολωνός.
Το Πόρτο Ράφτη δίνει ταυτόχρονα και μια καλή ευκαιρία για βόλτα δίπλα στο κύμα, ενώ στα βόρεια προάστια, συγκεκριμένα στο Μαρούσι, συρρέει πλήθος για τη γιορτή του Ιερού Ναού Κοιμήσεως της Θεοτόκου.
Παράλληλα, άρωμα παράδοσης κυριαρχεί έντονα στην περιοχή της Χασιάς, όπου τιμάται η Πολιούχος Παναγία από τη Δημοτική Ενότητα Φυλής με ένα τριήμερο γλέντι στις 14, 15 και 16 Αυγούστου. Σε αυτό συμμετέχουν γνωστοί αστέρες της λαϊκοδημοτικής μουσικής. Οι τριήμερες πολιτιστικές και εορταστικές εκδηλώσεις στη Χασιά αποτελούν διαχρονικά ένα από τα μεγάλα κοινωνικά γεγονότα που συμβαίνουν στην Αττική εν μέσω θέρους.
Παράδοση, χαρά, ενθουσιασμός, μέθεξη και διασκέδαση σε μια γιορτή που δεν έχει να ζηλέψει τίποτα απ' όσες τελούνται εκείνες τις ημέρες στη νησιωτική και στην ηπειρωτική Ελλάδα. Τις τελευταίες ημέρες του Αυγούστου μπορείτε να επισκεφθείτε το πανηγύρι που διοργανώνεται στις 22 και 23 Αυγούστου προς τιμήν της Παναγίας Φανερωμένης στον Χολαργό. Με κάθε επισημότητα, κάθε χρόνο τελούνται λατρευτικές εκδηλώσεις, ενώ προς το βράδυ γίνονται και οι απαραίτητες κυκλοφοριακές ρυθμίσεις στην ομώνυμη οδό προς διευκόλυνση των επισκεπτών.
Στις 26 και 27 Αυγούστου, προς τιμήν του Αγίου Φανουρίου, πραγματοποιούνται πανηγύρια στο Ίλιον και στη Δραπετσώνα, ενώ στις 28 και 29 Αυγούστου γίνεται πανηγύρι στον Νέο Κόσμο, στον Ναό του Άγιου Ιωάννη επί της λεωφόρου Βουλιαγμένης, καθώς και στον Άγιο Ιωάννη Ρέντη. Τέλος, λίγο πριν από την έλευση του φθινοπώρου και την ολοκλήρωση της καλοκαιρινής ανάπαυσης, μπορούμε να κινηθούμε κοντά στη θάλασσα, όπου στις 29 και 30 Αυγούστου γιορτάζεται στο Παλαιό Φάληρο ο Άγιος Αλέξανδρος, ενώ πολύ κοντά στο κέντρο της Αθήνας αξίζει να επισκεφθείτε, στις 30 και 31 Αυγούστου, το πανηγύρι της Αγίας Ζώνης στην περιοχή της Κυψέλης.
